آزاد

داستان سفر به مغرب یا سیر باختر (Journey to the West) یکی از معروف‌ترین و فاخرترین آثار ادبیات آسیا به شمار می‌رود که از ماجرای واقعی سفر راهبی چینی به نام شان ژانگ (Xuan Zang – یا در فارسی تان تسن) به هند به منظور دریافت کتاب و دست‌نوشته‌های راهبان بودایی درباره فرقه بودیئسم الهام گرفته شده است.

این کتاب که در زبان چینی با نام سی‌یو‌جی (Xi You Ji) به تحریر درآمده و در ترجمه زبان انگلیسی عنوان آن به Journey to the West تغییر یافته است، از سفر شخصیتی واقعی، همان راهب بودایی چینی که داستانی واقعی است شروع می‌شود اما رفته‌رفته از واقعیت فاصله گرفته و وارد داستان‌های تخیلی می‌شود چرا که راهب در مسیر سفر خود به غرب (از چین به هندوستان) با سه موجود افسانه‌ای، هیولای شنی، خوک طمّاع و میمون شاه شرور همراه می‌گردد که هر یک موجودی نمادین در اساطیر تمدن چین باستان هستند.

این اثر، هم‌چون شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی موفق شده است با استفاده از مجموعه داستان اساطیر تمدن چین، خدایان و ایزدان، شیطاین و عناصر پلید که در طی سالیان رو به نابودی بودند را زنده نگه دارد و از لحاظ حفظ فرهنگ و تاریخ تمدن چین با شاهنامه و کمدی الهی دانته برابری می‌کند (هر چند این کتاب هم‌چون آثار فردوسی و دانته به شکل شعر نوشته نشده است).

این کتاب در قرن شانزدهم و در دوران سلسله مینگ به قلم وو چنگ‌نن (Wu Cheng’en) نوشته شده است و گفته می‌شود قهرمان داستان (میمون شاه) تنها در نسخه ترجمه انگلیسی به “میمون” ترجمه شده و شاید در زبان چینی هرگز این شخصیت ماهیت حیوانی هم‌چون میمون نداشته باشد.

---

تولد میمون شاه

همان‌طور که گفتیم ماجرا حول محور سفر راهب بودایی به هندوستان شکل می‌گیرد که در طی مسیر خود با موجودات افسانه‌ای همسفر می‌گردد که یکی از آنها میمون‌شاه، قهرمان اصلی داستان است.

کتاب از ماجرای تولد معجزه‌آسای میمون شاه و پیش از سفرش به سمت مغرب آغاز می‌شود. هم‌چون پَنگو، سان ووکونگ (Sun Wukong – همان شخصیت میمون شاه) از تخمی جادویی که از ترکیب بهشت و زمین در کوهستان افسانه‌ای گل‌ها و میوه (Mountain of Flowers and Fruit)، در ورای اقیانوس شرقی به وجود آمده بود، بیرون می‌آید.

از کودکی تا نوجوانی، ووکونگ با حیوانات دیگر در کوهستان جادویی، به زندگی خود ادامه می‌دهد اما رفته‌رفته متوجه تفاوت در هوش، توانایی و درک خود نسبت به سایر حیوانات کوهستان شده و خود را حاکم تمام کوهستان و حیواناتش؛ میمون شاه، تعیین می‌کند.

---

آغاز سفر

میمون شاه به مدت سیصد سال بر کوهستان حکومت می‌کند اما بالاخره روزی به خود آمده و می‌گوید:

اکنون من خوشحالم اما روزی که یاما (حاکم قلمروی مردگان) به دنبالم آید این همه زیبایی و نشاط برای همیشه ویران می‌شود. من چه شاهی هستم که مرگ می‌تواند به سادگی مرا نابود کند؟

سان ووکونگ – سفر به مغرب

به این ترتیب سان ووکونگ تصمیم می‌گیرد که استادی پیدا کند تا به او نحوه رسیدن به زندگی ابدی را آموزش دهد. او قایقی ساخته و راهی اقیانوس عظیم می‌شود که بادهای قدرتمند او را به سمت ساحلی جدید هدایت می‌کنند.

میمون شاه در آنجا با انسان‌ها برای بار اول ملاقات می‌کند و از رفتار و قدرت سخن‌وری آنها تعجب می‌کند. او فورا مقداری لباس دزدیده و به تن می‌کند و راهی شهرها، صحراهایی سوزان و جنگل‌هایی بزرگ می‌شود که در نهایت به ورودی غاری می‌رسد که لانه یک موجود نامیراست.

مرد مقدس مستقر در غار قبول می‌کند که میمون شاه را تعلیم دهد و به مدت ده سال قوانین تائوئیسم و راه‌های درست‌یابی به عمری جاودان را به سان ووکونگ آموزش می‌دهد. میمون شاه قدرت نبرد و هنرها و معجزات فراوانی را از این مرد مقدس فراگرفته و زمانی که تعلیماتش به پایان می‌رسد، میمون شاه قادر است بر زمین و زمان سفر کرده، در آسمان پرواز کند و به شکل هفتاد و دو موجود مختلف تغییرشکل دهد.

---

بازگشت به خانه

میمون شاه حالا قدرتمند به کوهستان محل تولدش بازمی‌گردد تا به تمام حیوانات قدرت‌های خارق‌العاده خود را نشان دهد، اما زمانی‌که به کوهستان می‌رسد می‌بیند که موجودی پلید تمام خانه‌ها را ویران کرده و فرزندان تمامی خانواده‌های حیوانات را ربوده است.

با خشمی بی‌سابقه میمون شاه به هوا می‌پرد و تا دم لانه‌ی هیولا در آسمان پرواز می‌کندو سپس تمام موهای بدنش به میمون‌های کوچک و وحشی تبدیل می‌شود که به لانه هیولا وارد شده و شروع به گاز گرفتن و چنگ زدن او می‌شوند و زمانی‌که هیولا مشغول آزاد کردن خود از دست این میمون‌های کوچک است، میمون‌شاه تمام بچه‌ها را برداشته و به کوهستان بازمی‌گردد.

با برگشتن بچه‌ها، تمامی حیوانات میمون شاه را گرامی می‌دارند و تحت سلطه او در می‌آیند (پیش از این فقط میمون‌ها او را شاه خود می‌دانستند) و به این ترتیب میمون شاه تصمیم می‌گیرد که برای جلوگیری از ورود متجاوزان به کوهستان ارتشی تشکیل داده و به حیوانات جنگیدن را آموزش دهد.

میمون‌شاه به تمام حیوانات سلاح‌های مختلفی می‌دهد، شاخ، نیش، دندان تیز، چنگال و … اما خود به نظرش به عنوان یک پادشاه نباید از این سلاح‌های پیش‌پاافتاده استفاده کند و اینجاست که او تصمیم می‌گیرد قدرتمندترین سلاح دنیا را از آن خود کند. او برای این کار بار دیگر راهی سفر می‌شود، این بار به اعماق اقیانوس.

---

دزدی از شاه اژدها

با استفاده از وردی میمون‌شاه آب اقیانوس شرقی را از هم گشوده و به زمین اقیانوس قدم می‌گذارد. او به مسیر خود تا قصر بزرگ شاه اژدهایان، که در عمیق‌ترین نقطه اقیانوس بنا شده بود، ادامه می‌دهد. شاه اژدها نیز با دیدن او از قدرت میمون‌شاه به وجود آمده و زمانی که می‌فهمد او موفق به تبدیل شدن به موجودی نامیرا (جاویدان) شده است، سلاح‌هایی با قدرت‌های خداگونه را به او هدیه می‌دهد.

میمون‌شاه اما برای بدست آوردن شمشیر و گرز گران‌قدر خدایان تا اعماق اقیانوس نیامده است، او گران‌بهاترین دارای شاه اژدها را می‌خواهد و زمانی که شاه اژدهایان درخواست میمون‌شاه را رد می‌کند، او با قدرت بی‌کرانش بدون اجازه عصای جادویی و آهنین پادشاه اژدهایان را از اعماق زمین بیرون کشیده و با وردی آن را به سوزنی کوچک تبدیل می‌کند. سپس درحالی که پادشاه اژدهایان از خشم فریاد می‌کشد سوزن را در پشت گوش خود گذاشته و تمام هدایان پادشاه اژدهایان را نیز برداشته و به خشکی فرار می‌کند.

میمون‌شاه به کوهستان خود بازگشته و با افتخار هدایای پادشاه اژدهایان را به سایرین نشان می‌دهد. قدرت و محبوبیت او در کوهستان به قدری زیاد می‌شود که تمامی حیوانات او را هم‌تراز سایر خدایان در بهشت می‌دانند.

---

دنیای مردگان

خدایان در بهشت شاهد تمام کارهای میمون شاه هستند و به این نتیجه می‌رسند که میمون‌شاه با کارهای خود درحال برهم زدن نظم خلقت است و باید هر چه سریع‌تر جلوی این موجود شرور را بگیرند.

بهترین فرصت انتقام خدایان زمانی فرآهم می‌شود که میمون‌شاه برای جشن گرفتن موفقیت‌های خود جشن بزرگی برگزار می‌کند که انواع خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها خوشمزه بر روی میزها چیده شده و تمامی حیوانات در آن حضور می‌یابند.

مدتی بعد تک‌تک مهمان‌ها بر سر میز بزرگ غذا به خواب عمیقی فرو می‌روند و میمون‌شاه که خود درحال سر دادن بلندترین خرناس‌هاست توسط دو موجود از روی صندلی برداشته شده و با دست و پایی بسته به سمت سرزمین زیرزمین، محل زندگی مردگان فرستاده می‌شود.

با عبور ربایندگان میمون شاه از ورودی دروازه شهر مردگان، او اندکی چشمانش را باز کرده و در خواب و بیداری می‌بیند که بالای دروازه‌ نوشته شده: قلمروی تاریکی. در همین لحظه میمون‌شاه به خودش آمده و فورا بیدار می‌شود.

میمون‌شاه که متوجه می‌شود خدایان بهشت حکم دست‌گیری او را صادر کرده بودند عصبانی شده و با جادو سوزنی که پشت گوشش داشت را به عصایی بزرگ تبدیل کرده و تمام افرادی که سر راهش بودند را کنار می‌زند.

در اینجا میمون شاه به درگاه یاما (Yama)، حاکم قلمروی مردگان می‌رسد و به او می‌گوید که چرا دستور دستگیری مرا داده‌ای درحالی‌که می‌دانی من نامیرا شده‌ام. یوما با دیدن عصای عظیم و آهنین میمون‌شاه ترسیده و به او می‌گوید که حتمن اشتباهی در اسناد و نوشته‌ها رخ داده و به اشتباه نام تورا برای دستگیری نوشته‌ام.

میمون‌شاه دستور می‌دهد تمام اسناد دنیای مردگان را در اختیارش قرار دهند و سپس نام خود و تمام حیواناتی که در کوهستان محل تولدش زندگی می‌کردند را از لیست یوما خط می‌زند. سپس در حالی که از سرزمین مردگان خارج می‌شود به یوما می‌گوید که تو دیگر هیچ برتری و قدرتی نسبت به من نداری پس از سر راهم کنار برو.

---

خدمت در بهشت

امپراطور بزرگ بهشت، امپراطور یشم (Jade) با دیدن این اتفاقات هم در دریای شرقی و هم در دنیای زیرزمین، بیش از پیش از میمون‌شاه عصبانی شده و تصمیم می‌گیرد برای از بین بردن او نقشه‌ای زیرکانه بچیند؛ امپراطور برای نابودی میمون‌شاه باید نقطه ضعف او، یعنی غرورش را هدف قرار دهد.

امپراطور تصمیم می‌گیرد به میمون‌شاه مسئولیتی در بهشت دهد تا بتواند به این ترتیب او را تحت کنترل خود درآورد. میمون‌شاه با شنیدن این پیشنهاد خوشحال شده و به سمت بهشت به پرواز درمی‌آید.

وظیفه‌ای که امپراطور بزرگ بهشت به میمون‌شاه داده بود نگهبانی از اسب‌های بهشتی بود که پس از چندین روز او متوجه می‌شود که این مسئولیت بسیار پست‌تر از قدرت و ابهت اوست و زمانی که به امپراطور بهشت شکایت می‌کند، پستی جدید، نگهبانی از باغ درختان هلو به او داده می‌شود. درختان هلوی بهشتی، میوه‌های جادویی دارند که هر هزارسال یک‌بار میوه‌ می‌دهند و هر کسی که از این هلو‌های بهشتی بخورد عمری جاودان خواهد یافت. خدایان هر هزار سال به دور یکدیگر جمع شده و میوه‌های بهشتی را می‌خورند و به نوعی جاودانگی و نامیرایی خود را جشن گرفته و تازه می‌کنند.

میمون‌شاه این مسئولیت جدید را قبول کرده اما پس از مدتی با دیدن هلوهای درخت، وسوسه شده و به بالای یکی از شاخه‌های درخت می‌پرد. هلوی اول را بعلیده و زمانی که می‌بند هلوهای چقد خوشمزه هستند یک‌به‌یک تمامی آنها را می‌خورد.

زمانی‌که خدایان با باغی خالی از میوه مواجه می‌شوند، به اتفاق نظر میمون‌شاه را محکوم به مرگ می‌کنند، اما خب میمون‌شاه که تمام میوه‌های درخت جاودانگی را خورده بود، هزاران بار جاودان شده و به هیچ عنوان کسی نبود که بتواند او را از بین ببرد.

در اینجا امپراطور بزرگ بهشت دست به دامن بودا می‌شود، و در چشم‌ برهم‌زدنی میمون‌شاه می‌بیند که در دستان استاد سابقش نشسته است. بودا میمون‌شاه را سرزنش می‌کند اما میمون‌شاه می‌گوید:

من میمون‌شاه هستم. من جاویدانم. من می‌توانم به شکل هفتاد و دو موجود درآیم. یک پرش کوچک من، من را هزاران کیلومتر در آسمان بلند می‌کند. با تمام این قدرت‌ها، من باید کسی باشم که امپراطور بزرگ بهشت است.

میمون‌شاه – سفر به مغرب

---

شرط‌بندی با بودا

بودا به میمون‌شاه می‌گوید که حاضرم چالشی پیش پای تو بگذارم، اگر موفق شوی از کف دست من پایین بیایی تو را امپراطور بزرگ بهشت می‌کنیم، اما اگر شکست بخوری، به شکل موجودی فانی به زمین بازمی‌گردی و باید دوباره سعی کنی تا بتوانی جاودانگی خود را پس بگیری.

صحبت بودا هنوز به پایان نرسیده بود که میمون‌شاه با پرشی قدرتمند از بهشت به زمین می‌رسد و در محلی که با پنج ستون بزرگ محاصره شده بود فرود می‌آید. او فورا بر روی یکی از ستون‌ها اسم خود را می‌نویسد و دوباره با پرشی به بهشت و در دستان بودا بازمی‌گردد.

خوشحال از سربلند بیرون آمدن از چالش ساده بودا، رو به استادش کرده ولی بودا به او می‌گوید که هر موقع آماده است می‌تواند چالش را شروع کند. میمون‌شاه که گیج شده به بودا می‌گوید من همین الان به زمین رفتم و حتا نامم را بر ستونی بزرگ حک کرده‌ام. بودا به او نشان می‌دهد که میمون‌شاه هم‌چنان در کف دستان اوست و این پنج ستون صورتی انگشتان بودا هستند که میمون‌شاه نام خود را بر روی کوچک‌ترین انگشت بودا حک کرده است.

بودا به او می‌گوید که یادت باشد هرچقد قدرتمند شوی و هرچقد بلند بپری و در آسمان پرواز کنی، همواره در کف دست من خواهی ماند.

---

آغاز سفر 2

به این ترتیب میمون‌شاه از بهشت به زمین بازگشته ولی این‌بار موجودی میراست که در اینجا سفرش را به هند آغاز می‌کند تا بتواند درکنار راهب بودایی به هندوستان رسیده و با کامل کردن ماموریتش (آوردن نسخه‌های راهنمایی‌های بودا به چین) بار دیگر جاودانگی خود را بدست آورد.

با کوشش‌ها و فداکاری‌های میمون‌شاه او در نهایت نه به هدفی که سفرش را برای آن آغاز کرده بود، بلکه به بزرگ‌ترین گنج، یعنی بصیرت حقیقی دست پیدا می‌کند.

میمون‌شاه نمادی از تمام خصایص انسان‌هاست که در مسیر رسیدن به قدرت تا نهایت پیش می‌رود ولی سپس با دریافت بصیرت غرور و خودبینی را گنار می‌گذارد.

 

اژدهایان؛ موجوداتی که حضور آنها از نمادهای تاریخی و سنگ‌نوشته‌ها گرفته تا فیلم‌ها‌، کتاب‌ها، و بازی‌های ویدیویی و حتا طرح‌های تتو به وفور دیده می‌شوند. این موجودات که ریشه در فرهنگ و تمدن شرقی دارند رفته‌رفته وارد کشورهای غربی شده و شکل و شمایل متفاوتی به خود گرفته‌اند. اژدهایان اساطیر چین که با نام لونگ (Lóng) شناخته می‌شوند یکی از مقدس‌ترین، قدرتمندترین و تاثیرگذارترین موجودات افسانه‌ای تاریخ تمامی تمدن‌ها محسوب می‌شوند.

با ظاهری ترکیب شده از موجودات مختلف؛ سر شتر، گوش‌های گاو، بدن مار، پنجه‌های ببر، چنگال‌های عقاب، پولک‌های سخت هم‌چون صدف و شاخ‌های گوزن، این موجودات به نظر می‌رسد ترکیبی از مجسمه‌های مقدس قبیله‌های مختلفی باشد که با متحد شدن، سرزمین بزرگ چین را تشکیل داده‌اند. این موجودات با حرکت در آسمان رعدوبرق و با حرکت در اعماق دریا، امواج آب را به وجود می‌آورند و پنجه‌های آنها دارای پنج انگشت که هر یک نماد یک عنصر هستی، یعنی آب، آتش، زمین، فلز و چوب در اساطیر چین هستند، می‌باشند.

لونگ یا اژدهای آسیایی هیولایی مقدس است که در رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها زندگی کرده و حکومت بر آسمان را به عهده دارد. اژدهایان در حقیقت خدایانی هستند که وظیفه کنترل باران به عهده آنهاست و برخلاف هم‌ذات‌های غربی خود (اژدهای غربی) که موجودات اکثرا بدجنس و شرور هستند که در اعماق زمین یا در دل غارها و کوهستان‌ها زندگی می‌کنند، بال دارند و نفس آنها آتشین است، موجوداتی بسیار مفید و مقدس هستند که از نفس آنها بخار و ابرها شکل می‌گیرند که منجر به بارش باران یا کنترل تابش خورشید شده و برای پرواز کردن بر فراز آسمان و به دور از قصرهای پرشکوه خود در اعماق اقیانوس، نیازی به بال ندارند.

اژدهایان چینی موجوداتی خداگونه و مقدس بودند که چینیان باستان در زمان کاشت بذر محصولات کشاورزی خود، هر ساله مراسمی مفصل برای پرستش آنها برگزار می‌کردند که با رقص‌های مخصوص (که هم‌چنان در برخی مناطق چین رایج است) برای نزول باران، خوشبختی و شانس به درگاه اژدهایان دعا کنند. اژدهایان قدرت ناپدید شدن و حتا در برخی داستان‌های قدرت سخن‌وری دارند.

---

خلقت

براساس یکی از روایت‌های خلقت هستی در اساطیر چین، زمین از بخار و آب پوشیده شده و در اعماق این آب‌ها اژدهایی خفته بود که ناگهان توپی آتیشین به زمین برخورد کرده و به داخل آب می‌افتد (اشاره به برخورد شهاب‌سنگ‌ها و انقراض دایناسورها؟) اما اژدها از خواب سنگین خود بیدار نمی‌شود.

توپ آتشین به سوختن در آب ادامه داده و آب را به جوش می‌آورد و این زمانی است که اژدها از خواب بیدار شده و با بلعیدن این توپ آتشین سعی می‌کند جلوی بخار شدن تمام آب را بگیرد.

زمانی که توپ آتشین به گلوی اژدها وارد شده، او به یک‌باره طلایی و سوزان شده و سپس بدنش در‌هم‌شکسته می‌شود و از اعضای بدن او که در سراسر زمین پخش می‌شود، خشکی، کوه‌ها، درختان و گیاهان، حیوانات و سایر موجودات پدید می‌آیند.

به همین دلیل است که در برخی مجسمه‌ها و نقش‌های باقی مانده دوران باستان از اژدها، در دهان این موجود افسانه‌ای توپ یا مروارید بزرگی نمایش داده می‌شود تا به این داستان و بلعیده شدن توپ آتشین اشاره شود. این مروارید یکی از باارزش‌ترین عناصر هستی براساس اساطیر چین است که در داستان‌های محلی مختلفی طمع انسان‌ها باعث شده برای بدست آوردن آن به شکار اژدها روی آورند.

---

انواع اژدهایان اساطیر چین

براساس مطالعات و تحقیقات کیهان‌شناسان باستانی چینی، چهار نوع اژدها در دنیای اساطیر چین وجود دارند:

1- اژدهای افلاکی یا تیان‌لونگ (Tianlong) که وظیفه او نگهبانی از قلمروی بهشت و محل زندگی خدایان و موجودات نامیراست. خدایان برای سفر به زمین و از زمین به بهشت بر پشت این موجودات مقدس و عظیم سوار می‌شدند.

2- اژدهای گنج‌های پنهان یا فوژَنگ‌لونگ (Fuzanglong) که نگهبان گنج‌های باارزش در زمین، آسمان و اقیانوس‌هاست. این اژدها همان موجودی است که منشا الهام اژدهایان اساطیر کشورهای غربی شده است.

3- اژدهای زمین یا دی‌لونگ (Dilong) حاکم آب‌های زمین است و رودخانه‌ها، دریاچه‌ها، مرداب‌ها، دریاها و اقیانوس‌ها را کنترل می‌کند. این اژدها در داستان میمون‌شاه پادشاه دریاست و سان ووکونگ از قصر او دزدی می‌کند.

4- اژدهای آسمانی یا شن‌لونگ (Shenlong) که حاکم باد و باران است. این موجود همان اژدهای مقدسی است که مراسم پرستش و دعا به درگاه او برای نزول باران تا به امروز در برخی نقاط سرزمین پهناور چین برگزار می‌شود.

دو اژدهای نوع زمینی و آسمانی در اساطیر چین باستان و داستان‌های افسانه‌ای حضور پررنگ‌تری نسبت به دو نوع دیگر دارند. این دو اژدها رفته‌رفته در اساطیر چین به پادشاه اژدهایان یا لونگ‌وَنگ (Longwang)، تبدیل شده که در چهار اقیانوس بزرگ اساطیر چین قصرهای بزرگی به آنها تعلق دارد. آنها وظیفه کنترل اومواج دریا، نزول باران و حفاظت از انسان‌ها در برابر سیل را به عهده دارند.

---

نماد و مفاهیم سمبلیک

اژدهایان موجودات جادویی و قدرتمند در اساطیر چین محسوب می‌شوند که کنترل آب‌ها، زمان، فصول سال و زمان برداشت محصولات کشاورزی به عهده آنهاست. این موجودات با ظاهری شبیه به ترکیبی از مار و کروکودیل؛ با چهار پا، پوستی پولکی، پنجه و شاخ‌هایی تیز و چشمانی نافذ و ترسناک پادشاه حیوانات و نمادی مقدس از امپراطوری چین محسوب می‌شوند و به اشکال مختلف در آثار هنری و ادبی ژاپنی و چینی حضور دارند که به شکلی نمادین مورد استفاده واقع می‌شدند:

اژدهایان نماد قدرت بدنی، قدرت ذهنی و ثبات هستند که در چین باستان تمامی این مفاهیم به جنس مذکر نسبت داده می‌شد، به این ترتیب می‌توان گفت که براساس اساطیر چین باستان، تمامی اژدهایان مذکر بوده و نماد جنس مرد و قدرت‌های مردانه هستند.

براساس طالع‌بینی چینی، کسانی که در سال اژدها متولد شده‌اند همگی از خون اشرافی برخوردار هستند. امروزه نیز افراد متولد سال اژدها را تحت تاثیر قدرت این موجودات بزرگ و مقدس می‌دانند که بسیار مصمم، با اعتماد به نفس و قدرتمند، هم‌چون اشراف‌زادگان باستانی چینی خواهند بود.

مهم‌ترین وظیفه اژدهایان اما کنترل آب‌و‌هوا، نزول باران و تغییرات فصول در اثر آن است و بر اساس اساطیر چین، این موجودات جادویی که بدون بال، می‌توانند در آسمان پرواز کنند به بهشت رفته و باران را از آنجا با خود به زمین می‌آورند. سپس با کنترل مسیر آب‌های زمینی به انسان‌ها در کشاورزی کمک می‌کنند از همین روی پرستش این موجودات مقدس در میان کشاورزان بسیار رایج بوده است.

اژدهایان نماد شانس و خوش‌بختی در میان چینیان هستند و نقش آنها بر روی ابزارها و وسایل کاربردی مختلف برای افزودن شانس و بخت خوش تراشیده می‌شود. از طرفی اژدهایان شرقی، برخلاف هم‌زاد‌های غربی خود که موجوداتی کینه‌ای و خوف‌ناک هستند، نماد بخشندگی و مهربانی می‌باشند و در اکثر داستان‌های چینی این موجودات با بخشش و محبت خود به انسان‌ها وسایر موجودات یاری می‌رسانند.

رنگ‌ها

اژدهایان چینی با رنگ‌های مختلف و مخصوصی در اسناد باستانی و در داستان‌های افسانه‌ای به تصویر کشیده شده‌اند. این رنگ‌ها هر یک عناصری نمادین و نشان از قدرت مخصوص آنها به شمار می‌روند. این رنگ‌ها شامل؛

رنگ سفید: مخصوص اژدهای پاک که در اقیانوس غربی ساکن است می‌باشد که با خود سلامتی و آرامش را به همراه می‌آورد.

رنگ قرمز: مخصوص اژدهای شانس است که در بیشتر نقاشی‌ها و حکاکی‌های موجود بر روی ابزارها و وسایل باقی مانده از تمدن چین باستان حضور اژدهای قرمز رنگ، نمادی از شانس و بخت خوب وجود دارد. این اژدها علاوه‌بر شانس و خوش‌بختی، خوشحالی و حاصل‌خیز شدن زمین و پرباری مخصولات کشاورزی را به همراه خود می‌آورد.

مراسم سال نوی چین هر ساله با رقص اژدهای قرمز برگزار می‌شود تا با این حرکات نمادین برای مردم سراسر چین شانس، سلامتی و خوشبختی به همراه آورد.

رنگ زرد: اژدهای زرد یا طلایی رنگ نماد قدرت است. این اژدها به شکل نماد امپراطوری سرزمین چین و حاکم بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. در داستان‌های اساطیری چینی، اژدهای زرد یا طلایی رنگ موجودی داناست که دارای قدرت کنترل زمان و فصول سال است.

اژدهایان می‌توانند فرزندانی انسانی داشته باشند و بر اساس اساطیر چین باستان، امپراطوران بزرگ، هم‌چون امپراطور زرد، که یکی از بزرگ‌ترین امپراطوران تاریخ اساطیری چین محسوب می‌شود، همگی از مادری انسان و پدری اژدها متولد شده‌اند.

رنگ سیاه: در میان تمامی اژدهایان رنگین اساطیر چین باستان، اژدهای سیاه‌رنگ موجودی با ویژگی‌هایی نسبتا منفی محسوب می‌شود. این اژدها نماد قدرت برتر طبیعت بر انسان است که در بلاهای طبیعی هم‌چون طوفان یا سیل نمایش داده می‌شود.

براساس داستانی، در اثر نبرد خدای آتش و آب که منجربه شکست خوردن خدای آب و ضربه زدن او به یکی از ستون‌هایی که آسمان را از زمین جدا کرده بودند (دست‌ها و پاهای پَنگو) و شکستن آن می‌شود، آسمان ترک خورده و اژدهای سیاه‌رنگی با سیلی عظیم وارد زمین می‌شود و درنهایت مادر انسان‌ها، یعنی نی‌کوآ بار دیگر به زمین آمده و با ساختن ستونی جدید و آرام کردن اژدهای سیاه سیل را متوقف کرده و انسان‌ها را از نابودی نجات می‌دهد.

---

9 پسر پادشاه اژدهایان

پادشاه اژدهایان بنابر اساطیر چین باستان 9 پسر دارد که آنها نیز همگی اژدهایانی مقدس هستند اما ظاهر آنها شبیه به اژدها نیست بلکه هر یک ظاهری متفاوت، شبیه به حیواناتی که ما می‌شناسیم دارند.. این اژدهایان هم‌چون موجودات اساطیری یونان به نام میوز (Muse)ها هر یک نماد مفاهیم مهمی محسوب می‌شوند:

پسر اول – بیکسیا (Bixia): اولین و بزرگ‌ترین پسر پادشاه اژدهایان به شکل موجودی از ترکیب اژدها و لاک‌پشت توصیف شده است که نماد عمر طولانی است و قدرت او در حمل بارهای سنگین است و در نقاشی‌ها و سنگ‌نگاره‌های باستانی او را همراه در حال حمل لوحی بزرگ به تصویر کشیده‌اند.

پسر دوم – چی‌وِن (Chiwen): این اژدها با ظاهری شبیه به مارمولک، هم‌چون پدر خود قدرت کنترل آب‌های زمینی را دارد اما برخلاف تمام پسران دیگر پادشاه اژدها، چی‌وِن موجودی با ابعاد کوچک است که در قصرها و معابد باستانی چینی او را در حال نگه داشتن چهارگوشه خارجی سقف ساختمان‌های مهم می‌توان دید که لبه‌های سقف را با دهانش نگه داشته و به شکلی نمادین از خانه، دربرابر آتش و سیل محافظت می‌کند.

پسر سوم – پولَعو (Pulao): به شکل اژدهایی کوچک توصیف شده است که فریادی بلند دارد. این موجود با زندگی در نزدیکی دریا، زمانی که خطری، مخصوصن وال که دشمن خونی اوست، در حال نزدیک شدن است، فریاد سر می‌دهد. این موجود به دلیل داشتن فریادی بلند معمولا به شکل مجسمه یا حکاکی بر روی زنگ‌های معابد یا آلات موسیقی دیده می‌شود.

پسر چهارم – بی-آن (Bi’an): بی‌آن چهارمین فرزند پادشاه اژدهایان نماد صداقت و قانون است. این اژدها با ظاهری شبیه به ببر، قدرتمندترین فرزند پادشاه محسوب می‌شود. تصویر او به دلیل ویژگی‌های نمادین او در حفظ و نگهبانی از قانون بر روی درهای زندان‌ها و دادگاه‌ها تراشیده می‌شود.

پسر پنجم – تائوتی (Taotie): با ظاهری شبیه به گرگ، این اژدها موجود محبوب و “پسر بامزه” پادشاه محسوب می‌شود. ویژگی شخصیتی این موجود پرخوری و علاقه به خوردن است. از تصاویر این اژدها، بر روی گنجینه‌ها و صندوق‌ها استفاده شده است چرا که این اژدها نماد ثروث و حرص و طمع نیز محسوب می‌شود.

پسر ششم – گانفو (Gonfu): پسر ششم پادشاه اژدهایان ظاهری شبیه به یک ماهی غول‌پیکر شبیه به اژدهاست. او شناگری حرفه‌ای و محافظ جان موجوداتی است که در آب‌ها زندگی می‌کنند. هم‌چنین به دلیل قدرت او در حفظ جان موجوداتی که در حال غرق شدن هستند، از مجسمه‌های او در ساخت پل‌ها بر فراز رودخانه و دریاچه‌ها استفاده می‌کنند تا حافظ جان کسانی باشد که از این پل‌ها عبور می‌کنند.

پسر هفتم – یازی (Yazi): هفتمین پسر پادشاه ظاهری شبیه به شغال دارد و نماد جنگ و مبارزه است. با چشمانی خون‌گرفته و خشم‌گین این پسر خوفناک‌ترین فرزند پادشاه محسوب می‌شود و از ریخته شدن خون قدرت می‌گیرد. تصاویری از این اژدها بر روی تیغه شمشیرها یا دسته دشنه‌ها حکاکی شده است که گویا تیغه شمشیر از دهان اژدها بیرون آمده و خون ریخته شده نیز به دهان او می‌رود. O.O

پسر هشتم – سوآنی (Suanni): هشتمین پسر پادشاه شبیه به شیری درنده، به ویژه در ناحیه سر است. این پسر بیشتر عملکردی نظاره‌گر داشته و نقش یا عمل خاصی به عهده او قرار ندارد. این پسر با بدنی طلایی رنگ پوستی پوشیده شده از آتش دارد. این ویژگی‌های رفتاری ظاهری، با ورود بودیسم به چین به این پسر داده شده است و پیش از آن سوآنی پسری شرور توصیف شده است که دائما با آتش بازی می‌کرد و مردم شکایت او را به پادشاه اژدهایان می‌بردند. شکل ظاهری این اژدها بر روی ظرف‌های مخصوص روشن کردن شمع و عود حکاکی شده است.

پسر نهم – کینو (Quiniu): آخرین فرزند پادشاه اژدهایان، زیباترین در میان برداران خود است که بر اساس روایتی ظاهری شبیه به حلزون دارد اما به طور کلی این موجود را عاشق موسیقی و آوای دلنواز توصیف کرده‌اند. از این روی نقش او بر روی آلات مختلف موسیقی، هم‌چون برادرش پولَعو، دیده می‌شود. نقش کینو به شکل حکاکی یا مجسمه‌هایی بزرگ بر روی در یا دروازه‌های قصرها دیده می‌شود چرا که طبق اساطیر چین باستان، این اژدها محافظ زیبایی و پاکی است و از این محیط‌ها دربرابر ورود شرارت و زشتی (دزدان و متجاوزان) جلوگیری می‌کند.

---

افسانه یا واقعیت؟

تمام روایت‌ها و اسناد موجود درباره اژدهای چینی مربوط به داستان‌های تخیلی و افسانه‌ای نمی‌شود، بلکه در زمان سلسله جین (Jin Dynasty) که از حدود 250 تا 315 سال پیش از میلاد مسیح به طول انجامید، نوشته‌ای باقی مانده است که درباره پیدا شدن فسیل استخوان‌هایی گزارش می‌دهد که به نظر می‌رسد بقایای موجودی شبیه به اژدها باشد.

براساس این نوشته، استخوان‌ها در به محلی در نزدیکی سیچوان (Sichuan) واقع در جنوب غربی چین پیدا شده‌اند که سایر فسیل‌های یافت‌شده در این محل، که یکی از سایت‌های مهم و پر از فسیل باستان‌شناسانی محسوب می‌گردد، مربوط به عصر ژوراسیک می‌شود. در این محل فسیل‌های فراوانی از دایناسورهای مختلفی پیدا شده است که با طولی حدود 25 متر ممکن است بقایای موجودی باشد که منشا الهام این موجودات افسانه‌ای شده است.

خرد، زیبایی، شجاعت، صداقت و قدرت ویژگی‌های این موجود افسانه‌ای است که او را از حدود شش هزار سال پیش، از تمدن چین باستان تا دنیای امروز ما کشانده و به شکل نماد فرهنگ و تمدن چین هم‌چنان پابرجاست.

تاریخ، مبارزان باستانی باورنکردنی در تمام گوشه‌وکنار دنیا دارد. از آنجاکه فرهنگ مبارزه بر اساس موقعیت جغرافیایی کمی متفاوت است، اما چیزهایی مشترکی هم در بین مبارزان وجود دارد که شجاعت و هوش و کاریزما و به غیر از همه این‌ها، مرگبار بودن از ویژگی‌هایشان محسوب می‌شود.

این 14 تا از بهترین مبارزان باستانی دشمنان‌شان را نابود می‌کردند، به مهاجمان یورش می‌بردند و بزرگ شدن امپراتوری‌شان کمک می‌کردند. سو

1- آلاریک بربر

• دوره: 395 تا 410
• کشور / فرهنگ: ویزیگوت‌ها
• علت قرار گرفتن در لیست: رهبر کشنده و استراتژیکی که مسئولیت چپاول روم را برعهده گرفت.

آلاریک بربر در ارتش روم آموزش دید و بعدها ارتش گاتیک را فرماندهی کرد. او تحت فرماندهی امپراتور تئودوسیوس با رومی‌ها به مبارزه برخواست. با اینکه آلاریک بربر از همان ابتدا برای نبرد با رومی‌های مبارزه کرد، اما زمانی که امپراتوری فرو پاشید، علیه‌شان قیام کرد.

آلاریک بربر حکومت ویزیگوت‌ها را از سال 395 تا 410 پس از میلاد برپا کرد و برخلاف عنوان «بربر»، در واقع مسیحی بود. آلاریک بربر به عنوان اولین شاه ویزیگوت‌ها یک رهبر استراتژیک و مرگباری بود که کم‌کم چپاول روم را در ذهنش می‌پروراند.

آلاریک بربر بعد از موفقیتش در روم، امپراتوری‌اش را تا بخش‌هایی از آفریقا هم کِشاند. با اینکه ارتش رومی نتوانستند نقشه‌های شاه ویزیگوت‌ها را نقش بر آب کنند، این مادر طبیعت بود که کاری به این حرف‌ها نداشت و کشتی‌هایشان را در طوفان زد و نابود کرد. آلاریک بربر هم مجبور شد شکستش را قبول کند.

2- المپیا

• دوره: حدود 357 قبل از میلاد تا 316 از میلاد مسیح
• کشور / فرهنگ: مقدونیه
• علت قرار گرفتن در لیست: قاتل بی‌رحم دشمنان و مادر اسکندر مقدونی

با اینکه اسکندر مقدونی یکی از سرسخت‌ترین‌های باستان است، منتها این مادرش، المپیا بود که برای نابودی دشمنانش با هیچ‌کس شوخی نداشت. المپیا به عنوان پرنسس قبیله‌ای در یونان یا آلبانی امروزی، مدعی شده بود که خانواده‌اش از نجیب‌زادگان و طبق افسانه‌ای از تبار آشیل هستند.

المپیا هماهنگی‌هایی برای ترور دشمنانش ترتیب داده بود که مشهورترینش، کلئوپاترا از رهبران مقدونیه بود. البته این کلئوپاترا را با فرعون مصری اشتباه نگیرید. متاسفانه المپیا هیچ شرمندگی بابت کشتن کودکان به دلش راه نمی‌داد و حتی کارش به سلاخی کودک شیرخوار کلئوپاترا هم رسید. المپیا بعد از اختلافات حماسی که با سایر رهبران مقدونیه داشت، در نهایت به تدریج در سال 316 قبل از میلاد مسیح شکست خورد و کشته شد.

 3- قوتولون

• دوره: 1260 تا 1306 میلادی
• کشور / فرهنگ: امپراتور مغول
• علت قرار گرفتن در لیست: کشتی‌گیری مهیب و سوارکار زبردستی که در مبارزات نظامی زیادی حضور به عمل داست.

قوتولون، پرنسس مغولی از خانواده‌ای بود که پیوند عمیقی با وحشیگری داشتند. نمونه‌اش می‌شود پسرعمویش، کوبلای خان که ترس را در سراسر دنیای باستان منتشر می‌کرد. قوتولون از همان دوران جوانی در ماموریت‌های نظامی همراه پدرش بود و از همان‌جا به سرعت آموخت که چگونه خودش را در میدان نبرد باارزش و مرگبار نشان دهد.

او در دهه 1200 به سراسر مغولستان لشکرکشی عظیمی کرد و با مهارت‌های حیرت‌انگیزش در سوارکاری اسیرهای جنگلی را جمع‌آوری می‌کرد. اسیران جنگی زمانی که به چنگال قوتولون می‌افتادند، شانس زیادی برای رهایی نداشتند. چون پدر این مبارز به او اجازه داده بود تا اسیرها را به شکل فجیعی بکشد.

با اینکه پدر قوتولون می‌خواست او جانشینش شود، اما پدرسالاری در خانواده باعث شد این آرزو را به گور ببرد و درعوض، مرد نالایقی به جای پدر قوتولون تکیه بزند.

4- ویلیام والاس

دوره: 1297 تا 1305 میلادی

کشور / فرهنگ: پادشاهی اسکاتلند

علت قرار گرفتن در لیست: رهبر الهام‌بخشی که در اولین جنگ استقلال اسکاتلند نقش داشت و همین حضورش باعث شده به یک قهرمان ملی تبدیل شود.

هرکسی که فیلم Braveheart را دیده باشد، می‌بینید که با داستان ویلیام والاس شباهت داد. این شوالیه اسکاتلندی در سال 1297 به شهرت رسید و پشت به پشت اندرو موری با ارتش انگلیس مبارزه کرد. تلاش‌های این مبارز برای امنیت استقلال اسکاتلند از او یک قهرمان ملی و یکی از مشهورترین افراد اسکاتلند ساخت.

با اینکه ویلیام والاس مثل یک جانور دشمنانش را در میدان نبرد نابود می‌کرد، اما قدرت واقعی‌اش در سازماندهی ارتش و شور دادن به مردمش بود. او به لطف تلاش‌هایش، به یکی از چهره‌های نمادین اسکاتلند تبدیل شده است.

5- تئوتا

دوره: 231 قبل از میلاد تا 227 یا 228 پس از میلاد مسیح

کشور / فرهنگ: پادشاهی آردینه

علت قرار گرفتن در لیست: مذاکره‌کننده زبردستی که قبیله‌اش را برای نبرد درمقابل امپراتوری روم رهبری می‌کرد.

ملکه باستانی که قبیله آردینه را در 230 قبل از میلاد مسیح پایه‌گذاری کرد. آردینه‌ها زمانی یکی از قدرتمندترین و بانفوذترین قبیله‌های ایلیریا بودند. قدرت و دلاوری واقعی تئوتا در این بود که در استراتژیک متحدان و انجام مذاکرات مشارکت داشته باشد.

با اینکه تئوتا به شدت عملگرا بود، اما از این هم نمی‌ترسید که در جایی که باید، قدرتش را کم و زیاد کند. در یک داستانی مشهوری آمده که یک نماینده رومی حین جلسه‌ای که با تئوتا داشت، سرش داد کشید. تئوتا هم در یک چشم بر هم زدنی، این نماینده رومی را به هلاکت رساند. اصلا همین باعث شد تا شروعی شود برای اولین جنگ ایلیریایی. هرچند نیروهای تئوتا به تدریج در روم شکست خوردند، اما ارتشش ضربات سنگینی به امپراتوری روم وارد کرد.

6- ورسینگتوریکس

دوره: 52 تا 46 پیس از میلاد مسیح

کشور / فرهنگ: پادشاهی آردینه

علت قرار گرفتن در لیست: استراتژیک ماهری که قبایل گالیک را مجددا علیه روم متحد کرد.

شاه ورسینگتوریکس بر قبیله گالیک آرورنی گالیک حاکم شد و مشهورترین توانایی‌اش در اتحاد مردم قبیله‌اش بود. با گسترش امپراتوری رومی، ورسینگتوریکس مردم قبیله‌اش را بار دیگر برابر دشمن مشترک روم متحد کرد و توانایی این را هم داشت که ارتش به آن بزرگی را مهار کند. امروزه، مردم فرانسه ورسینگتوریکس را به عنوان یک قهرمان به یاد می‌آورند که در دوره‌های باستان تلاش کرد از فرهنگ‌شان محافظت کند.

ورسینگتوریکس با توانایی طراحی استراتژی و انگیزه دادن، به خوبی می‌توانست تا مدت‌های طولانی‌تر از حد معقول که باید، از امپراتوری گالیک محفاظت کند. زمانی که ورسینگتوریکس سکان فرمانورای را به دست گرفته بود، سلت‌ها تا زمانی که شکست‌شان در آلیسا با رومی‌ها جنگیدند. آلیسا همان‌جایی بود که ورسینگتوریکس تسلیم شده بود و بعد از پنچ سال که در بند اسارت بود، اعدامش کردند.

7- بودیکا

دوره: 60 تا 61 پس از میلاد مسیح

کشور / فرهنگ: ایسنی

علت قرار گرفتن در لیست: هماهنگ کردن و ترتیب دادن شورشی‌های قبیله دربرابر رومی‌هایی که خسارت‌های عظیمی به امپراتوری بریتانیا وارد کردند.

بودیکا هم مانند ورسینگتوریکس علیه رومی‌ها برخواست و تقریبا پیروز شد. این ملکه بین سال‌های 60 تا 61 پس از میلاد در بریتانیایی امروزی، قبیله ایسنی را حکمرانی می‌کرد. رومی‌های مهاجم انتظار نداشتند که فرهنگ ایسنی‌ها در برابر جامعه رومی بسیار برابر باشد.

بودیکا هم ملکه بود و هم یک جنگجو. وقتی همسرش، پراسوتاگس درگذشت، رومی‌ها به بودیکا و دخترانش اجازه ندادند در آن منطقه حکمرانی کنند که هیچ، به دخترانش تجاوز کردند و بودیکا را به شلاق بستند.

بودکیا که خشم سرتاپایش را گرفته بود، عملیاتی علیه متجاوزگرانی که هیچ‌وقت فراموششان نخواهد کرد، به راه انداخت. بودکیا چون ورسینگتوریکس در متحد کردن قبایل، جمع کردن ارتش عظیم ترینووانتس و مردم ایسنی استاد بود. این دو قبیله با کمک یکدیگر شهرهای متجاوزگران را به چپاول بردند و تمام جماعت رومی را سلاخی کردند.

متاسفانه، ارتش بودیکا با ارتش رومی تا دندان مسلح و سازمان‌دهی‌تر شده آن‌ها برابری نمی‌کرد. همین می‌شود که بودکیا به تدریج شکست می‌خورد و به جای اینکه تسلیم شدن و محاصره‌اش را قبول کند، به خودکشی می‌برد.

8- هوراسیوس کوکلس

دوره: 508 پس از میلاد مسیح

کشور / فرهنگ: جمهوری روم

علت قرار گرفتن در لیست: جنگجوی وحشی که از پل پونز سوبلیسیوس در مقابل پیشرفت اتروسک‌ها دفاع کرد.

هوراسیوس کوکلس، افسر رومی زمانی که روم از تیبر دربرابر اتروسک‌ها دفاع کرد بدنام و در میدان نبرد به یک تهدید افسانه‌ای تبدیل شد. او در اواخر قرن ششم هم در جنگ‌های متعددی بین جمهوری روم و اتروسک‌ها حضور داشت که حتی اگر خون‌ریزی شدید در میدان نبرد شکل می‌گرفت، باز هم هم‌رزم‌ها و پُستش را ترک نمی‌کرد.

یکی از مشهورترین قصه‌هایی که از هورا سیوس کوکلس گفته می‌شود این‌جاست که او در میدان نبرد، به یک چشم او تیری اثابت می‌کند. او تیر را از چشمش بیرون کشید و به مبارزه ادامه داد. تعجیب ندارد که این جنگجو رومی لرزه بر دل همه دشمنانش می‌اندازد.

9- فو هائو

دوره: قرن 13 بعد از میلاد مسیح

کشور / فرهنگ: سلسله شانگ

علت قرار گرفتن در لیست: رهبر ارتشی ماهر و بهترین کشیشه‌ای که یکی از قدرتمندین ژنرال‌های زمان خودش بود.

فو هائو یکی از زن‌های امپراتور وو دینگ بود. منتها او محجوب‌تر از این حرف‌ها به حساب می‌آمد. فو هائو مدعی شده بود که عنوان ژنرال نظامی و کشیشه ارشد او را به یکی از جنگجوهای برتر زن در دنیای باستان تبدیل خواهد کرد.

اسنادی نشان می‌دهد که فو هائو ارتش‌های بزرگی را فرماندهی و کمپین‌های نظامی زیادی را در سراسر چین سازماندهی می‌کرد که به قدرت گرفتن هرچه بیشتر سلسله بانفوذ شانگ کمک می‌کردند. حدود 13 هزار سرباز معمولا در خدمت‌گذاری فو هائو حاضر بودند. دلاوری و اراده فو هائو هم باعث شده بود که او را در دنیای باستان به خوبی بشناسند.

دولت چین در زمان حکومت فو هائو به یکی از نیروهای نظامی شکست‌ناپذیری در سراسر دنیا تبدیل شده بود. زمانی هم که قبر فو هائو را در اواسط دهه 1970 کشف کردند، باستان‌شناسان دقیق یاد گرفتند که این مبارز چه استیلا، تاثیر و نفوذی داشته بود.

10- باسیل دوم

دوره: 960 تا 1025 میلادی

کشور / فرهنگ: امپراتوری بیزانس

علت قرار گرفتن در لیست: امپراتور بی‌رحمی که کمپین‌های نظامی متعددی را برای گسترش امپراتوری‌اش رهبری می‌کرد.

باسیل دوم همچین به عنوان «قاتل بلغار» نیز شناخته می‌شد که در سال 960، حدود نیم‌قرن امپراتوری بیزانس در مُشتانش بود. باسیل دوم به همراه برادر مشهورش، کنستانتین قدرت را به صورت بی‌رحمانه‌ای با زور و قدرت حفظ و یکی از بزرگ‌ترین امپراتوری‌های جهان باستان را فرمانروایی می‌کردند.

وحشی‌گری باسیل دوم به خوبی نشان می‌دهد که مبارزات او اغلب با گروه‌های خاصی از مردم بود. از زمانی که باسیل دوم پدرش را در نوجوانی کُشت، به بدی تمایل شد و اهل تشریفات هم نبود. یعنی با وجود این که فرمانروایی می‌کرد، اما لباس‌های تشریفاتی نمی‌پوشید و حتی در دربار بیزانس هم لباس رزم به تن می‌کرد.

امپراتوری باسیل دوم بسیار وسیع بود؛ از قفقاز تا جنوب ایتالیا و از رود دانوب تا فلسطین. با اینکه فرماندهی ارتش‌های بزرگی زیر دستانش بود، اما ترسی از این نداشت که خودش وارد نبرد شود. اصلا گفته می‌شود او شجاعانه با تمام دشمنانش می‌جنگید و گاهی هم وسط عظمت و تراکم نبرد یک تنه مبارزه می‌کرد.

11- تومیریس

دوره: قرن 6 بعد از میلاد مسیح

کشور / فرهنگ: سکاها

علت قرار گرفتن در لیست: او درحالی که از مردمش در برابر امپراتوری هخامنشی دفاع می‌کرد، کوروش کبیر را شکست داد.

ملکه تومیریس، سکاها، گروهی از مردم چادرنشین را رهبری می‌کرد که در نزدیکی دریای خزر (دریای کاسپین) در قرن ششم زندگی می‌کردند. تومیریس باکی از نبرد نداشت و یکی از نیروهای برجسته آن زمان کوروش کبیر پادشاه ایران را برعهده گرفت. زمانی که کوروش بزرگ ارتش آن‌ها را نابود کرد، پسر تومیریس خودکشی کرد و تومیریس هم تصمیم گرفت انتقام پسرش را بگیرد.

همین که پسر تومیریس، اسپارگاپیس به هلاکت رسید، او به دنبال کوروش کبیر رفت تا ارتشش را شکست دهد و کوروش را هم در این مسیر کُشت. علی‌رغم قدرت ایران، تومیریس و سکاهایش طی مدت‌ها نبردی خونین و بی‌رحمانه با ایران راه انداختند و شکست‌شان دادند. همین می‌شود که به عنوان یکی از زورمندترین و خطرناک‌ترین جنگجویان باستانی محسوب می‌شود.

بعد از شکست کوروش کبیر، تومیریس به سربازانش دستور داد تا پیکر کوروش را پیدا کنند و سر پیکر کوروش را از تنش جدا کنند و به خوش آغشته‌اش کنند. او با این کار می‌خواست حرمت کوروش را پایین بیاورد.

12- آتیلا هون

دوره: 434 تا 453 میلادی

کشور / فرهنگ: امپراتوری هونیک

علت قرار گرفتن در لیست: رهبر بی‌رحمی که یک امپراتوری بزرگی در سراسر اروپای مرکزی و شرقی ایجاد کرد و گسترشش داد.

آتیلا هون قوم هون، قوم استروگوت، قون آلان و قوم بلغار را گرد آورد و  امپراتوری هان را در سال‌های 434 تا 453 بنا کرد. امپراتوری او در روزهای اوجش در سراسر اروپای شرقی و مرکزی ترس در جهان می‌انداخت.

یکی از کلیدی‌ترین عاملی که هون‌ها را از دیگر امپراتوری‌ها متفاوت می‌کند، این‌جاست که آن‌ها تمایل دارند با دشمنان‌شان تا حد ممکن بی‌رحم رفتار کنند. همین می‌شود که آتیلا هان دوست داشت شهرهای رومی را غارت کند و برخی از ساکنانش را به سلاخی بکشد و شکنجه‌شان کند.

آتیلا هون حکومت را با قدرت و شمشیر حفظ می‌کرد. او در دنیای باستان به خاطر خون‌خواهی‌هایش شناخته می‌شود و بیشتر مواقع او را طوری به تصویر می‌کشند که بعد از لذت بردن از شکنجه و رنج دشمنان، چشم‌هایش را به سمت دیگری می‌چرخاند.

13- سینین

کشور / فرهنگ: مقدونیه

علت قرار گرفتن در لیست: جنگجوی ماهری که هنر جنگ را آموزش دیده و در پی کشتن ملکه ایلیاتی باعث شد مبارزات نظامی بزرگی شروع شود.

مانند بسیاری از جنگجویان لیست بالا، سینان هم خویشاوندان مشهوری دارد. او با اسکندر مقدونی و دختر شاه فیلیپ دوم مقدونی نسبت دارد. زن شاه فیلیپ دوم و پرنسس آئوداتا، سنت جنگ ایلیاتی را به دخترش یاد دارد. پرنسس آئوداتا هم او را از همان دوران جوانی تعلیم داد تا به یک جنگجوی زبردست و ماهری تبدیل شود.

آموزش‌های سینین در میدان نبرد خودش را نشان داد و همین‌ها او را به یک مبارز ماهر و مرگبار تبدیل کردند. سینین حتی با اسکندر مقدونی هم جنگید و ملکه ایلیاتی را کُشت و ارتشش را نابود کرد. البته در مبارزات نظامی بزرگی برای مقدونی‌ها هم شرکت می‌کرد.

بعد از اینکه اسکندر مقدونی درگذشت، سینین سعی کرد با نیروی نظامی، آدئا، دخترش را به تخت پادشاهی بنشاند. با اینکه نقشه او به تدریج با شکست مواجه شد، اما سرآخر این را ثابت کرد که سینین آدمی نیست که بشود به راحتی با گلاویز شد.

14- لو بو

دوره: 192 تا 199 قبل از میلاد

کشور / فرهنگ: هان شرقی

علت قرار گرفتن در لیست: جنگجوی خشنی که دشمنانش را فریب می‌داد و به طور مرتیب بیعتش را با آن‌ها عوض می‌کرد.

لو بو حدود سال 199 ژنرال ارتش چین در سلسله هان شرقی بود. او مهارت‌هایش را زیر نظر دینگ یوان آموخت؛ جنگ‌سالار محلی که لو بو در نهایت او را سلاخی کرد و جایگزینش شد. اصلا این کار لو بو هم خیانت و هم حیله‌گری بود. این ماجرا را می‌توانید در کل زندگی او مشاهده کنید.

لو بو به نام مستعار «جنگجوی شکست‌ناپذیر» هم مشهور بود. یعنی زمانی که مردم او را در میدان نبرد می‌دیدند، کاملا شکست‌ناپذیری‌اش به چشم می‌خورد. او با مهارت‌های حیرت‌انگیز و طبیعت بی‌رحمش، لشکرها را به وحشت می‌انداخت. او همچنین تاکتیک‌های متفاوت جنگی از تیراندازی با کمان تا مبارزات تن به تن داشت. این همه استعداد به لو بو این اجازه را می‌داد تا انعطاف‌پذیر باشد و دشمنانش را هر دفعه فریب دهد.

با اینکه لو بو وفادار نبود، اما مزدور بسیار ارزشمندی بود که با دریافت هزینه‌ای مبارزه می‌کرد. یعنی برعکس بسیاری از مبارزان در لیست بالا، انگیز لو بو برای مبارزه، نه به دست آوردن قدرت بود و نه دلیل دیگری، بلکه به خاطر پول با سنگ‌دلی کامل مبارزه می‌کرد.

انواع جنگجویان باستانی

انواع مختلف مبارزان و فرهنگ‌های مبارزه‌ای وجود دارد که به دل دشمنان‌شان لرزه می‌اندازند.

هیتی‌ها

هیتی‌ها حدود 3 هزار و 700 سال قبل در آناتولیا زندگی می‌کردند که دنیای غرب را زیر سلطه خود گرفته بودند. امپراتوری عریض‌وطویل هیتی‌ها به عنوان امپراتوری هاتی نیز شناخته می‌شود که در عصر برنز جهش بزرگی کردند. این جنگجویان در پاکسازی زمین‌ها زبردست بودند و در اوج ماجرا هم مناطق بین آناتولیا و دنیای دریایی اژه و حتی بخش‌های از شام (سوریه امروزی) را به زیر سلطه خودشان در آوردند.

اسپارتانس

اسپارتانس‌های بی‌رحم و مشهور به خاطر دقت نظامی و توانایی جابجای لشکر زخم‌خورده‌شان، معروف هستند. آن‌ها یکی از ارتش‌های تمام‌وقت دنیای باستان را در اختیار داشتند و تمام فرهنگ‌شان هم روی تربیت جنگجویان مرگبار از همان دوران کودکی تمرکز داشت. پسر بچه‌هایی را طبق مهارت‌ها و آموزش‌هایی که کسب کرده‌اند، آماده می‌کردند تا از نگرش آن‌ها حتی برای وظایف کوچک هم که شده استفاده کنند.

آکدی‌ها

آکدی‌ها حدود 2334 سال قبل از میلاد مسیح قدرت گرفتند و در بین‌النهرین به چشم آمدند. امپراتوری آکدی به تدریج بومی‌های آکدی و سومری را در خود جایی داد. از آنجاکه امپراتوری آکدی کم‌کم زبان آکدی را پذیرفت، توانستند تمرینات نظامی و کارهای فرهنگی زیادی را از سومری‌ها یاد بگیرند. این آمیختگی بین دو فرهنگ‌ها به آکدی‌ها اجازه می‌داد تا قدرت و زیرکی‌شان در برابر رقبای زیاد در دنیای باستان به حداکثر برسد.

آشوری‌ها

آشوری‌ها بین سال‌های 612 تا 900 قبل از میلاد مسیح به قدرت رسیدند و می‌شود آن‌ها را به عنوان ابرقدرت‌های زمان خودشان تصور کرد. با اینکه جمعیت آشوری‌ها از همان ابتدا چادرنشین بودند، منتها قدرت‌شان باعث شد دست برتر را برای جابجایی دیگر قبایل و حتی تشکیل یک ارتش پیشرفته داشته باشند. این مردم نیرومند همچنین به ظلم و ستم نیز مشهور بودند.

رومیان

امپراتوری روم افسانه‌ای بود که گستره حکومتش بیشتر دنیای باستان را گرفته بود. امپراتوری روم در اوج قدرتش، از شام (سوریه امروزی) تا اسپانیا در اختیارش بود و بخش‌های از کوه‌های قفقاز، شمال آفریقا و حتی قسمت‌هایی از بریتانیا را هم تحت محاصر داشت. رومی‌ها مانند اسپارت‌ها به خاطر دلاوری‌های نظامی و توانایی‌شان در جابجایی موثر نیروها شناخته می‌شوند.

سلتیکس‌ها

با اینکه بیشتر ما فکر می‌کنیم سلتیک‌ها ایرلندی هستند، اما درواقعا سلتیک‌ها در بخش‌های زیادی از اروپا، آسیا و آفریقا زندگی می‌کردند. آن‌ها از قبایل مختلفی بودند، منتها زبان مشترکی داشتند و به بدنام بودند. اصلا ارتش‌هایی که از آن‌ها قوی‌تر بود را هر طور که شده و با بی‌رحمی تمام شکست می‌دادند. اصلا همین می‌شود که برای چند دهه از امپراتوری‌های بزرگی مانند امپراتوری روم در امان بودند.

نتیجه نهایی

بهترین جنگجویان باستانی وحشت ایجاد می‌کردند، فتح می‌کردند و دنیای باستان را شکل می‌دادند. این مبارزان، استیلا و احترام را در دل مردم و ترس را در قلب متجاوزگران می‌انداختند. این جنگجویان به طور شگفت‌انگیزی در زمان گم نشده‌اند و ما هم می‌توانیم دستاوردها و فتح‌های آن‌ها را برای قرن‌ها به یاد داشته باشیم.

1- سیر در تاریخ اسلام:

-فروغ ابدیت، سبحانی، جعفر

-تاریخ اسلام (از جاهلیت تا رحلت پیامبر اسلام)، مهدی پیشوایی، قم، دفتر نشر معارف،1383

- منتهی الآمال (حاج شیخ عباس قمی) 2 جلد، اتشارات وحدت بخش، 1386

- تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، رسول جعفریان، انتشارات انصاریان، قم، 1385

- حماسه حسینی جلد 1 و 2 شهید مطهری

- خدمات متقابل اسلام و ایران شهید مطهری

- فلسفه تاریخ (1- 4) شهید مطهری

- سیری در سیره ائمه اطهار علیهم السلام (شهید مطهری)

- نهضتهای اسلامی درصد ساله اخیر (شهید مطهری)

- نقش دین در تحولات تاریخی (پانزده گفتار) (شهید مطهری)

- نقش حادثه کربلا در تحول تاریخ اسلامی (پانزده گفتار) (شهید مطهری)

- احیای تفکر اسلامی (شهید مطهری )

- سیر تطور کلام شیعه از عصر غیبت تا خواجه نصیر طوسی، محمد صفر جبرئیلی،سازمان انتشارات فرهنگ و اندیشه اسلامی(در این کتاب، عصر هایی که در آن عصر، عده ای از شخصیت ها موجب رشد و نمو تفکر کلامی اسلام و شیعه بوده اند مورد بررسی قرار گرفته است. )

- مروج الذهب (علی بن حسین مسعودی)

2. فرق و مذاهب (ملل و نحل(

- فرق و مذاهب کلامی (ربانی گلپایگانی) ناشر: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی"ص" وابسته به جامعة المصطفی "ص" العالیة

- آشنایی با فرق و مذاهب (رضا برنجکار )

- تاریخ شیعه و فرقه های آن تا قرن چهارم؛ محمد جواد مشکور، تهران، کتاب فروشی اشراقی، 1362 ش

- فرهنگ فرق اسلامی، محمدجواد مشکور، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ سوم، 1375،

- آیین وهابیت ( آیت الله سبحانی)